Karetki pogotowia to pojazdy, które pełnią kluczową rolę w ratowaniu zdrowia i życia. Na drogach są powszechnym widokiem, a ich obecność wymaga od innych kierowców szczególnej uwagi i stosowania się do zasad pierwszeństwa. Co warto wiedzieć o karetkach i ich rodzajach? Jak powinni zachować się inni uczestnicy ruchu drogowego w ich obecności?
Karetka pogotowia jako pojazd uprzywilejowany
Karetka jadąca na sygnałach świetlnych i dźwiękowych jest pojazdem uprzywilejowanym. Oznacza to, że:
- Może łamać przepisy ruchu drogowego, takie jak przejazd na czerwonym świetle czy przekroczenie dozwolonej prędkości, jeśli sytuacja tego wymaga.
- Kierowcy muszą ustąpić jej pierwszeństwa, nawet jeśli wymaga to wjechania na krawężnik, zatrzymania się na skrzyżowaniu czy przekroczenia linii ciągłej.
Pamiętaj! Karetka uprzywilejowana wysyła sygnały świetlne i dźwiękowe o zmiennym tonie oraz ma włączone światła drogowe lub mijania. W przypadku ich braku traktowana jest jak zwykły pojazd i obowiązują ją standardowe przepisy ruchu drogowego.
Rodzaje karetek pogotowia
W Polsce funkcjonuje kilka rodzajów karetek, różniących się przeznaczeniem, wyposażeniem oraz składem załogi:
- Karetka podstawowa („P”)
- Skład załogi: co najmniej dwóch ratowników medycznych lub pielęgniarek.
- Przeznaczenie: udzielanie pomocy w wypadkach, urazach i zachorowaniach, które nie wymagają obecności lekarza ani zaawansowanego sprzętu medycznego.
- Karetka specjalistyczna („S” lub „ESKA”)
- Skład załogi: minimum trzy osoby, w tym lekarz.
- Przeznaczenie: przewóz pacjentów w stanie zagrożenia życia, wyposażona w zaawansowany sprzęt medyczny. Dawniej znana jako karetka reanimacyjna.
- Karetka transportowa („T”)
- Skład załogi: najczęściej kierowca i ratownik medyczny.
- Przeznaczenie: transport chorych i poszkodowanych, którzy nie wymagają intensywnej opieki medycznej, a także przewóz organów, krwi lub międzyszpitalny transfer pacjentów.
- Karetka neonatologiczna („N”)
- Przeznaczenie: transport noworodków, niemowląt oraz wcześniaków, często w ciężkim stanie zdrowia. Wyposażona w specjalistyczny sprzęt dostosowany do potrzeb najmłodszych pacjentów.
- Karetka weterynaryjna
- Przeznaczenie: pomoc zwierzętom. Może posiadać status pojazdu uprzywilejowanego. Najczęściej występuje w kolorach żółtym z czerwonymi paskami i niebieskim tyłem.
Jak zachować się na drodze wobec karetki?
Kierowcy muszą pamiętać, że bezpieczeństwo i szybkość przejazdu karetki mogą decydować o ludzkim życiu. Widząc pojazd uprzywilejowany, należy:
- Ustąpić pierwszeństwa, zjeżdżając na bok i tworząc tzw. korytarz życia.
- Nie wyprzedzać karetki, nawet po jej przejeździe na sygnale.
- Nie wstrzymywać ruchu – unikaj gwałtownego zatrzymywania pojazdu w sposób, który utrudni przejazd karetki.
Podsumowanie
Karetki pogotowia to nie tylko pojazdy, ale i mobilne jednostki ratunkowe, których szybki przejazd może uratować życie. Każdy rodzaj karetki ma swoje specyficzne przeznaczenie, od podstawowej pomocy medycznej po transport noworodków. Kierowcy powinni pamiętać o przepisach dotyczących pojazdów uprzywilejowanych i zawsze starać się umożliwić im bezpieczne i sprawne poruszanie się po drogach. Zachowanie odpowiedzialności i rozwagi na drodze to obowiązek każdego uczestnika ruchu.