Pieniądze naszych dziadków, czyli… jak finansowo radzą sobie seniorzy?

• W bazie ERIF znajdują się informacje o około milionie seniorów w wieku 65+, a wartość ich zadłużenia wynosi ponad 4 mld zł.
• Średnio 12 minimalnych emerytur należy przeznaczyć na spłatę średniego zadłużenia seniora, które wynosi blisko 17 tys. zł. Rekordzista – 64-latek ma 5,4 mln zł długu!
• Najczęściej zapytania do BIG o osoby starsze płyną ze strony banków, instytucji pożyczkowych lub od dostawców usług multimedialnych (telewizja, telefon, internet).
• Seniorzy, choć coraz lepiej odnajdują się w świecie cyfrowych narzędzi finansowych, to dostrzegają w tym zakresie wiele wyzwań, które niestety mogą też stwarzać lub pogłębiać ich problemy finansowe.

Co piąty Europejczyk ma ponad 65 lat. Choć polskie społeczeństwo jest nieco młodsze – obecnie odsetek osób w tym wieku wynosi ponad 18%, to wciąż trend w kierunku starzenia się jest coraz bardziej widoczny i z pewnością będzie się utrzymywał w ciągu najbliższych lat.

Dlatego szczególnie ważną kwestią jest dbałość o biegłość seniorów w posługiwaniu się cyfrowymi narzędziami finansowymi, ale też monitoring sytuacji finansowej osób 60+, choćby w celu wychwycenia potencjalnych prób oszustw.

Jak seniorzy sobie radzą z długami?

Do bazy ERIF BIG wpisanych jest w sumie około miliona seniorów. Stanowią oni ok. 20% wszystkich konsumentów, których dane znajdują się w bazie ERIF.

Około 23% seniorów wpisanych do bazy ERIF ma długi. Jest to ponad 105 tys. kobiet i 150 tys. mężczyzn. Ich zadłużenie opiewa w sumie na kwotę 4,2 mld zł – z uwzględnieniem zobowiązań alimentacyjnych.  Średnia wartość długu osoby powyżej 65 r.ż. w Polsce wynosi 16,5 tys. zł. Wśród seniorów-rekordzistów znalazł się 64-latek pochodzący z Wielkopolski, którego dług osiągnął wartość 5,4 mln zł.

– Mówiąc o sytuacji finansowej seniorów, często podkreśla się, że mają oni mniejsze potrzeby niż osoby młodsze. Niemniej, gdy analizujemy ich sytuację zadłużenia na podstawie danych z naszej bazy, dostrzegamy, że te struktury też są dość rozbudowane – tak, jak w przypadku innych grup wiekowych. Średnia wartość długu osoby 60+ to prawie 17 tys. zł, czyli blisko 12 najniższych emerytur (1445 zł netto). Wśród zobowiązań, które ciążą najczęściej na seniorach są pożyczki (ok. 31%), multimedia (24,5%), długi bankowe (16%) czy alimenty (14%) – mówi Katarzyna Skrzypczyńska z ERIF BIG.

Seniorzy coraz bardziej online…

Banki, instytucje pożyczkowe, dostawcy multimediów to liderzy zapytań o rzetelność finansową wśród osób 60+. Sukcesywnie wzrasta również liczba zapytań z rynku e-commerce – obecnie jest to blisko 12%, gdzie jeszcze w 2019 r. było to niecałe 0,5% – wynika z danych CRIF Polska. To pokazuje, że osoby starsze coraz odważniej i chętniej korzystają z rozwiązań finansowych dostępnych online.

– Dostrzegamy, że seniorzy z roku na rok podnoszą swoje kompetencje cyfrowe i coraz śmielej dokonują zakupów online – w tym na raty, czy też z odroczoną płatnością (BNPL). Na to wskazują zapytania o rzetelność finansową, które płyną do nas od podmiotów z sektora e-commerce. Oczywiście to świetna wiadomość. Mamy nadzieję na dalszą tendencje wzrostową tego trendu. Warto jednak podkreślić, że seniorzy  muszą wykazywać się szczególną ostrożnością poruszając się w kanałach digital, z uwagi na ryzyka związane z oszustwami, na które są szczególnie narażeni – mówi Kamil Gosławski z CRIF Polska.

Dziadkowie w skomplikowanym świecie finansów

Dużym wyzwaniem ze względu na starzejące się społeczeństwo jest dbałość o biegłość seniorów w posługiwaniu się cyfrowymi narzędziami niezbędnymi do zarządzania finansami, jak też bezpieczeństwo finansowe czy ochroną. Zgodnie z raportem ZPF „Senior w świecie nowoczesnych usług finansowych” osoby 60+ wykazują się szeroką znajomością cyfrowych narzędzi finansowych, ale dostrzegają one (47%), że nie są to rozwiązania tworzone z myślą o nich.