W obliczu starzejącego się społeczeństwa i rosnącej liczby chorób przewlekłych, kwestia szczepień ochronnych dla osób dorosłych, zwłaszcza seniorów, nabiera kluczowego znaczenia. Eksperci i decydenci dostrzegają potrzebę modyfikacji obecnego systemu szczepień, aby lepiej chronić tę grupę populacji przed groźnymi chorobami zakaźnymi. Poniżej przedstawiamy analizę planowanych zmian w programie szczepień dla osób starszych, które mają zostać wprowadzone w 2025 roku.
Portal EraSeniora.pl przygotował: Kalendarz szczepień osób starszych
Aktualny stan szczepień dla seniorów
Obecnie w Polsce osoby powyżej 65. roku życia mają dostęp do bezpłatnych szczepień przeciwko COVID-19, grypie oraz pneumokokom. Dodatkowo, seniorzy z chorobami współistniejącymi mogą skorzystać z 50-procentowej refundacji szczepionki przeciw półpaścowi. Mimo tych udogodnień, poziom zaszczepienia w tej grupie wiekowej pozostaje niski. W sezonie 2023/2024 jedynie około 20% seniorów zaszczepiło się przeciw grypie, co wskazuje na potrzebę intensyfikacji działań edukacyjnych skierowanych zarówno do seniorów, jak i lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej (POZ).
Planowane zmiany w systemie szczepień
Eksperci podkreślają konieczność wprowadzenia jednolitych wytycznych dotyczących szczepień dla dorosłych, uwzględniających różne schorzenia towarzyszące, takie jak astma czy choroby autoimmunologiczne. Obecnie brakuje spójnego przewodnika w tym zakresie, co utrudnia lekarzom podejmowanie decyzji o szczepieniach u dorosłych pacjentów z chorobami współistniejącymi. Dodatkowo, istnieje potrzeba rozszerzenia listy szczepień refundowanych dla seniorów. Obecnie szczepionka przeciw półpaścowi jest refundowana tylko częściowo, a jej koszt (około 1500 zł za dwie dawki) stanowi istotną barierę dla wielu seniorów. Szczepionka przeciw wirusowi RSV nie jest w ogóle refundowana. Eksperci postulują o włączenie tych szczepionek do wykazu bezpłatnych leków dla seniorów, a także o refundację szczepień przeciw krztuścowi i wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (WZW B).
Znaczenie szczepień dla osób starszych
Szczepienia odgrywają kluczową rolę w ochronie osób starszych przed chorobami zakaźnymi oraz ich powikłaniami. Z wiekiem układ odpornościowy słabnie, a ryzyko ciężkiego przebiegu chorób, takich jak grypa czy zakażenie wirusem RSV, wzrasta. Powikłania po tych infekcjach mogą prowadzić do utraty samodzielności, zaostrzenia chorób przewlekłych, a nawet przerwania leczenia w przypadku chorób onkologicznych. Dlatego tak ważne jest, aby seniorzy byli świadomi znaczenia szczepień i korzystali z dostępnych form ochrony zdrowia.
Szczepienia przeciwko krztuścowi
Krztusiec, znany również jako koklusz, to silnie zakaźna choroba układu oddechowego, szczególnie niebezpieczna dla seniorów i dzieci. Szczepienie przeciw krztuścowi jest obowiązkowe u dzieci, ale w dorosłości jest jedynie zalecane. Eksperci zalecają, aby dorośli, w tym seniorzy, odnawiali szczepienie co 10 lat, aby utrzymać odporność na tę chorobę. Wprowadzenie refundacji dla tej grupy wiekowej mogłoby zwiększyć poziom zaszczepienia i ochronić przed potencjalnie groźnymi powikłaniami.
Szczepienia przeciwko wirusowi RSV
Syncytialny wirus oddechowy (RSV) jest szczególnie niebezpieczny dla osób starszych, powodując ciężkie infekcje dróg oddechowych. W Polsce dostępne są już szczepionki przeciwko RSV dla osób powyżej 60. roku życia, jednak brak refundacji stanowi istotną barierę dla ich powszechnego stosowania. Wprowadzenie refundacji mogłoby znacząco zwiększyć dostępność tych szczepionek i ochronić seniorów przed groźnymi powikłaniami związanymi z zakażeniem RSV.
Szczepienia przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (WZW B)
Wirusowe zapalenie wątroby typu B to poważna choroba zakaźna, która może prowadzić do marskości i raka wątroby. Szczepienie przeciw WZW B jest zalecane dla osób dorosłych, zwłaszcza tych z grup ryzyka. Obecnie brak refundacji dla seniorów stanowi barierę w dostępie do tej formy profilaktyki. Wprowadzenie refundacji mogłoby zwiększyć poziom zaszczepienia i zmniejszyć liczbę nowych przypadków tej choroby wśród osób starszych.
Źródło:
https://zdrowie.pap.pl/profilaktyka/szykuja-sie-zmiany-w-szczepieniach-dla-doroslych
https://zdrowie.pap.pl/szczepienia/krztusiec-szczep-sie-co-10-lat
https://zdrowie.pap.pl/szczepienia/kolejna-szczepionka-przeciw-wirusowi-rsv-tym-razem-mrna
